Amerika'da her yıl yaklaşık 37 milyon insanın sinüzit atağı geçirdiği düşünüldüğünde bunun en sık karşılaşılan sağlık problemlerinden biri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bakteriyel sinüzit, soğuk algınlığı ve alerjik nezleyi de taklit edebildiği için ve bazı hastalar doktora hiç başvurmadıklarından bu sayı anlamlı olarak arttırılabilir.

Sinüzit nedir?
Akut bakteriyel sinüzit, sinüs boşluklarının ve sinüslerin içini döşeyen mukozanın bakteriler nedeniyle oluşan enfeksiyonudur. Bu genellikle soğuk algınlığı, alerji atağı ya da çevresel kirlilik neticesinde meydana gelir. Sinüzit tanısı KBB uzmanı tarafından konur, tedavisi başlanır. Böylece gelecekte oluşabilecek komplikasyonların önüne geçmek amaçlanır. Normalde sinüs boşluklarında biriken mukus burun boşluklarına akar. Ancak soğuk algınlığı ya da alerjik atak sırasında sinüslerin ve burun boşlıklarının içini döşeyen halı yani mukoza ödemlenir, şişer ve mukusun burun boşluklarına drenajı sekteye uğrar. Bu durumda sinüslerden dışarı akamayan mukus burada birikir ve bakterilerle enfekte olur. İşte sinüzit budur. Sinüzit tanısı KBB uzmanı tarafından genellikle sizin şikayetleriniz ve yapılan muayene sonrasında konulur. Bazen doktorunuz görüntüleme yöntemlerine başvurabilir ya da burun akıntınızdan bakterilerin tanımlanması için örnek alabilir.

Ne zaman akut sinüzit kronik sinüzite dönüşür?
Eğer sık tekrarlayan sinüzit atakları tanımlanıyorsa ve sinüzit 3 aydan fazla sürmüşse bu kronik bir sinüzit olabilir. Kronik sinüzitte semptomlar akut sinüzite nazaran daha hafiftir, ancak tedavi edilmemiş kronik sinüzit sinüslerde ve kemik yapılarda hasara yol açabilir.

Sinüzit nasıl tedavi edilir?
Antibiyotik tedavisi: Bakteriyel sinüzit tedavisi mutlaka uygun bir antibiyotik içermelidir. Eğer 3 ya da daha fazla semptoma sahipseniz (tabloya bakınız), sinüzit olma ihtimaliniz yüksektir ve tanının konması için bir KBB uzmanını ziyaret etmelisiniz. Antibiyotik tedavisinin yanında ağızdan alınan ya da burun spreyi şeklinde kullanılan dekonjestanlar, mukusu inceltici ve rahat atılmasını sağlayacak mukolitik ilaçlar, antiinflamatuarlar gerekirse tedaviye eklenir. Burada dikkat edilmesi gereken noktalardan biri çoğunlukla reçetesiz alınan dekonjestan burun damlalarının gereğinden uzun süre kullanılmamasıdır. Tuzlu su ya da eczanelerden temin edilebilecek deniz suyu spreylerle de burun içini yıkayabilirsiniz. Burada antibiyotik direncinden bahsetmekte yarar vardır. Antibiyotik direnci demek hastalığa neden olan bakteri kullandığınız antibiyotiğe bağışıklık kazanmış ve bu antibiyotikle yok olmuyor demektir. Bunun en önemli nedenlerinden biri yanlış antibiyotik kullanımıdır. Bu nedenle KBB uzmanının tavsiyesi olmadan eczanelerden antibiyotik alınmaması, uzman doktor tarafından önerilen antibiyotiğin de doktorun belirttiği süre boyunca kesilmeden kullanılması gereklidir.

Sinüs cerrahisi: İlaç tedavilerinden sonuç alınamamışsa ya da anatomik olarak burun içinde ve/veya sinüs ağızlarında tıkanıklık bulunuyor ve bu tıkanıklıkların ilaçla tedavi edilme şansı yoksa cerrahi tedavi tercih edilmelidir. Cerrahi tedavide sinüslere ulaşmanın çeşitli yolları olmakla birlikte "fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi" günümüzde en çok tercih edilen tekniktir. Bu teknikte ameliyat endoskoplar aracılığıyla burun içi direkt görülerek yapılır. Burun içindeki hastalıklı dokular ve polipler temizlenir, dar olan kanallar açılır. Bu teknik dışında sinüs cerrahisinde seçenekler kısmında da anlatıldığı gibi navigasyon cerrahisi, balon sinoplasti ve Caldwell-Luc ameliyatı gibi yöntemler de vardır. İlgili bölümde bu ameliyatlar ayrıntılı anlatılmıştır. Sinüzit tedavisinde doktor ve hasta işbirliği içinde olmalıdır. Sinüs ameliyatı olmakla tedavi bitmez. Ameliyat öncesinde ve sonrasında yapılması gerekenler doktorunuz tarafından size anlatılır ve hastanın da bunlara koşulsuz olarak uyması beklenir. Tam tedavi ancak bu şekilde mümkündür. Çocuklarda tekrarlayan ve tedaviye dirençli sinüzit tedavisinde altta yatan allerji, bağışıklık sisteminde zayıflık, pasif sigara içiciliği, reflü araştırılmalı, varsa düzeltilmelidir. İlaca yanıt alınamayan dirençli ve sık tekrarlayan sinüzitli olgularda çoğunlukla geniz eti ameliyatı cerrahi tedavi olarak tercih edilmektedir ve vakaların büyük kısmında iyi sonuçlar alınmaktadır.

Acaba sinüzit miyim? 

* Bu tabloda belirtilen sinüzit şikayetlerinden 3 ya da daha fazlasına sahipseniz sinüzit olma olasılığınız yüksektir ve bir kulak burun boğaz uzmanına görünmeniz gereklidir.