Kulaklarda veya kafa içinde duyulan seslerin tümü çınlama (tinnitus) olarak isimlendirilir. Bu ses rüzgar sesine, gök gürültüsüne, ağustos böceği vızıltısına veya mekanik seslere benzeyebilir. Dünyada milyonlarca insan çınlamadan şikayetçidir. Hayatımızın belli bir döneminde geçici olarak bu ses grubu kulaklarda veya kafa içerisinde hissedilebilir. Bu çınlamalar süreklilik arz ettiğinde insanlara işini bıraktıracak, normal hayatını sürdüremeyecek durumların oluşmasına bile yol açabilir. Çınlama, tek kulakta veya her iki kulakta işitilebilir. Sürekli olması son derece rahatsızlık vericidir. Kulaklarda çınlama bazı durumlarda etrafımızdaki kişiler tarafından da duyulabilir. Bu tür çınlamalara nesnel (objektif) çınlama denir. Genellikle damarlardaki anormalliklerden veya kulak dışındaki adale spazmlarına bağlı ortaya çıkar. Eğer çınlama sadece hasta tarafından hissediliyorsa buna öznel (subjektif) çınlama denir. Yaşın ilerlemesiyle, işitmenin azalmasıyla birlikte daha sık rastlanılır. Çoğunlukla, iç kulağın yaşlanmasıyla birlikte iç kulakta işitme görevi gören işitme sinirinin uç liflerinin harabiyeti, işitmede azalmayla kendini gösterirken hastada öznel çınlamaya neden olur. Sistemik hastalıklar özellikle dolaşım sisteminin hastalıkları sonucunda da ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda, dış kulak yolunda, halk arasında kulak kiri diye tabir edilen gerçekte macunumsu kulak yağının dış kulak yolunda birikmesi de bu işe yol açabilir. İç kulağa zarar veren bazı durumlar, örneğin uzun süreli gürültüye maruz kalmak veya kısa süreli şiddetli gürültüye maruz kalmak daha erken yaşlarda kulak siniri uçlarının harabiyetine ve çınlamaya neden olur. İç kulak beslenmesini etkileyen bazı ilaçlar yüksek dozda aspirinin kullanımı ve bazı antibiyotik türleri iç kulak sinir hücrelerini harap edip çınlamaya yol açabilir. Bu gibi durumlarda ilaçların kesilmesi şikayeti düzeltmeye yetebilir. Kafaya veya boyuna gelen darbeler gerek iç kulak hücrelerinde harabiyet yaratarak ya da orta kulakta kemikçik zincirindeki iletim mekanizmasını bozarak çınlamaya yol açar. Yaşla birlikte artan damar sertliği, özellikle yüksek kolesterolün damarlarda yarattığı birikim iç kulak kanlanmasını bozarak çınlamaya neden olur. Yine yüksek tansiyonu artıracak stress, alkol tüketimi, kafein alımı ve sigara tüketimi gibi nedenler iç kulak beslenmesini bozarak çınlamaya oluşturur. Daha nadir görülmekle birlikte kılcal damarlardaki yapısal bozukluklar ve bazı baş ve boyun tümörleri de çınlama nedenleri arasında sayılabilir. Çoğu çınlama zararlı değildir. Hastalarda çınlama süreklilik arz ediyor ve yanına işitme kaybı ve baş dönmesi gibi şikayetler ekleniyorsa mutlaka bir KBB uzman hekimi tarafından muayene gerekir. Doktorunuz size çınlama ile daha rahat baş edebileceğiniz teknikleri öğretir ve tedavinizi planlar. Genelde yaşlanmayla birlikte ortaya çıkan çınlamanın kalıcı tedavisi yoktur. Ancak çınlamanın, diğer bahsettiğimiz genel nedenler ortadan kaldırıldığında düzelme olasılığı yüksektir. Yaşlanmaya bağlı ortaya çıkan çınlamada uzman KBB doktorunuz ve odyoloğunuz tarafından size tavsiye edilecek maskeleme yöntemleri işitme cihazları çınlamanıza göreceli olarak faydalı olabilir.
Çınlamada Tedavisi Dışında Alınabilecek Önlemler
Gürültülü ortamlardan ve yüksek sesli ortamlardan sakının. Tansiyonunuzu kontrol altında tutmaya çalışın. Tuz alımınızı azaltın çünkü tuz kan dolaşımını olumsuz yönde etkiler. Kahve, çay, sigara ve kolalı içeceklerden uzak durunuz. Kafein ve nikotin kan dolaşımını olumsuz yönde etkiler. İç kulakta oksijenasyonu bozar. Dolaşım sisteminizin daha düzenli çalışmasını sağlamak için günlük egzersizlerinizi düzenli olarak yapınız ve yeterince istirahat ediniz. Gürültü hakkında endişe etmeyi bırakıp kafa içindeki bu gürültünün psikolojik durumunuzu daha da bozduğunu bilin ve onunla birlikte yaşamaya alışın.
Çınlama Tedavisi
Kulaklarda çınlama yaşlanmaya bağlı işitme kaybına ve aşırı gürültüye bağlıysa hiç bir tedavi çınlamayı düzeltemez. Doktorunuz size hangi manevralarla sesin şiddetini azaltabileceğiniz, bununla nasıl baş edebileceğiniz konusunda sizi bilgilendir. Kulaklarınızdaki çınlama başka bir sağlık durumuna bağlıysa doktorunuz bu çınlamayı azaltmak için çeşitli tedaviler uygulayacaktır. Kulaktan kulak kirini almak gibi ya da damarsal bir hastalık çınlamaya neden oluyorsa bu neden ortadan kaldırılarak çınlama düzeltilebilir. Bazı hallerde kullanılan ilaçlar çınlamanın nedeni ise ilaçlar kesilerek ya da değiştirilerek bu durum ortadan kaldırılır. Çınlama tedavisinde kullanılan bazı anti depresan ilaçlar vardır. Bu ilaçların tedavideki sonuçları değişkenlik göstermektedir. Bu ilaçlar ağızda kuruluk, görme bozukluğu, kabızlık gibi yan etkileri nedeniyle kısıtlı olarak kullanılırlar. Yeni tıbbı araştırmalar migren ve alkolizm tedavisinde kullanılan bazı ilaçların bazı hastaların çınlamalarına etkili olduğunu göstermiştir. Yine de sonuçlar tartışmaya açıktır. Çınlama tedavisinde kullanılan kesin sonuçları olmayan akupunktur, hipnoz, ginko biloba bitkisi, iç kulağın elektriksel uyarılması, antidepresan ve adale gevşeticileri, hiperbarik oksijen tedavisi, çinko kullanımı gibi alternatif yöntemlerde vardır. KBB uzman doktorunuz bunların hangisinin size faydalı olacağı konusunda sizi aydınlatacaktır.
