Kulak zarı anatomik olarak orta kulak ile dış kulak yolunu birbirinden ayran bir yapıdır. Eğer bu zarda çeşitli sebeplerle yırtık ya da delik oluşmuşsa "kulak zarı perforasyonu" olarak isimlendirilir. Orta kulak östaki borusu aracılığıyla burun ve yutakla bağlantılıdır. Bu şekilde orta kulak basıncının dış ortam basıncı ile eşitlenmesi sağlanır.

Kulak zarındaki yırtığa neler neden olur?
Kulak zarındaki delikler çoğunlukla travma ya da enfeksiyon sonrası meydana gelirler. Travma sonucu oluşan delikler;

1. Kulağa delici bir cisim sokulması
2. Kafatası kırıklarında
3. Ani ve şiddetli patlamalarda
4. Asit ve benzeri yakıcı maddelerin kulak yoluna girmesiyle
5. Kulağa olan darbelerde

Travmatik kulak zarı tırtığı
Çoğunlukla travmatik olarak yırtılmış olan kulak zarı haftalar içinde kendiliğinden iyileşir. Nadir olarak aylar da sürebilir. Bu iyileşme süresince kulak, su ve travmadan korunmalıdır. Eğer yırtık kendiliğinden iyileşmezse cerrahi olarak kapatılır. Akut orta kulak iltihaplarında ağrı, işitme kaybı ve kulak zarında kendiliğinden bir delinme meydana gelebilir. Bu durumda kulaktan kanlı bir akıntı olur. Orta kulak iltihaplarında kulakta dolgunluk hissi, işitmede azalma, ağrı ve ateş gibi semptomlar görülebilir. Genellikle kulak zarına takılmış olan ventilasyon (havalandırma) tüpü düştüğünde ya da doktor tarafından çıkarıldığında nadir olarak kulak zarında küçük bir delik kalabilir. Kronik orta kulak iltihaplarında ise kulak zarındaki delik daha iyi sınırlı sanki zımba ile delinmiş gibi gözükür. Ağrı yoktur. Eğer enfekte değilse akıntı da yoktur. İşitme azlığı en belirgin şikayettir.
Kronik orta kulak iltihabında kulak zarındaki deliğin görünüşü

Kulak zarı işitmeyi nasıl etkiler?
Genellikle deliğin büyüklüğü ile işitme azlığı arasında doğru orantı vardır. Delik büyükse işitme kaybı fazla, küçükse azdır. Deliğin büyüklüğü kadar bulunduğu yer de işitme kaybının derecesinde önemlidir. Özellikle kulak zarının arka kısmında yer alan deliklerde işitme kaybı daha fazla olur.Ciddi kafa travmalarında (özellikle kırıklarda), eğer kırık hattı işitmenin iletiminde önemli olan yapılardan geçiyor ise işitme kabı çok fazla olabilir. Eğer ani travma ya da patlamalardan kaynaklanan kulak zarı yırtılması söz konusu ise işitme kaybı büyük olabilir ve ciddi bir çınlama oluşabilir. Böyle durumlarda işitme genellikle kısmi olarak düzelir, çınlama günler içinde azalır. Ancak kronik enfeksiyon varlığında işitme ilerleyici olarak azalabilir.

Kulak zarında delik varsa doktorun buna yaklaşımı ne olacak?
Eğer delik çok küçükse KBB uzmanı bu deliği izleyebilir. Bazı küçük delikler ameliyata gerek kalmadan kendiliğinden kapanabilmektedir. Bunun dışında muayenehanede ya da hastanede deliğin olduğu bölgeye yama koyabilir. Bu işlem mikroskop altında yapılır. Deliğin etrafına kimyasal bir madde sürülerek ya da özel aletlerle kanatılarak buradaki hücrelerin büyümesi stimüle edilir yani uyarılır ve sonrasında perforasyonun (deliğin) üzerine kağıt bir yama konur. Çoğunlukla deliğin kapanmasıyla işitme düzelir. Delik tam olarak kapanana kadar 3-4 kez bu işlemin tekrarlanması gerekebilir. Eğer doktorunuz yama konularak deliğin kapanamayacağına kanaat getiriyorsa size ameliyatla deliğin kapatılmasını önerebilir. Ameliyat öncesi işitme kaybınızın ne seviyede olduğunun anlaşılması için bir işitme testi yaptırır. İşitme testi bulguları ameliyatın şeklini değiştirebilir. Cerrahi olarak çeşitli teknikler vardır. Bu yöntemlere genel olarak "timpanoplasti" denir. Cerrahi yöntemler deliğin onarılmasında ve işitmenin iyileştirilmesinde oldukça başarılıdır.